Today's ज्ञान #1

एकेक पान गळावया - गौरी देशपांडे

November 14, 2015

गौरी देशपांडे याचं लिखाण सहज, सोप्प अस नक्कीच नाहीये. ते पचनी पडायला वेळ लागतोच. 'एकेक पान गळावया' हे मी वाचायला घेतलेलं गौरी च पाहिलंच पुस्तक. पहिल्या प्रकरणातच गौरी ही लेखिका म्हणून काय असामी आहे याची खात्री पटली. प्रकरण १: कारावासातून पत्रे - निम्म्याहून अधिक गोष्ट वाचेपर्यंत सगळ 'डोक्यावरून'च जात होतं, हे मी प्रामाणिकपणे काबुल करेन. परंतु जेव्हा लेखाच्या शेवट ला पोहोचतो, तेव्हा नक्की 'कारावासातून पत्रे' हे शीर्षक का दिलंय याचा उलगडा होतो. प्रकरण २: मध्य लटपटीत - आयुष्यात नक्की काय हरवलंय याचा शोध घेता-घेता जेव्हा कथेच्या शेवटी आपणच आपल्याला गवसतो, तेव्हा मनात तरळत राहतो एक चिरंतन आनंद. प्रकरण ३: एकेक पान गळावया - आयुष्यातले बंध; म्हटले तर सोपे, म्हटले तर क्लिष्ट; तेही लेखिकेने इतक्या सहजतेने उलगडलेले आहेत. घरातल्या प्रत्येक सदस्याने वाचावी अशी ही कथा. आई-वडील-मुलं यांच्यातील भावनाबंध exact मांडले आहेत. ही कथा वाचताना लेखिका प्रत्येकाला त्या-त्या जागी उभं राहून विचार करायला लावते. तळ टीप: वाचकांनी 'कारावासातून पत्रे ' सर्वात शेवटी वाचण्यास घ्याव...

गोफ - गौरी देशपांडे

October 06, 2019

गोफ - गौरी देशपांडे हळुवार गुंफत जाणारा गोफ. एकमेकांत गुंफत जाताना गाठ बसण्याची शक्यता अधिक. पण अलगत गुंफत जाणारा हा गोफ तसाच अलगद सोडवता यायला हवा, ती खरी कला. सासू - सुनेच्या नात्यातला हा गोफ लेखिका लीलया विणत गेली आहे. कथेतली २ महत्वाची पात्रं माँ(सासू) आणि वसुमती (सून), या दोघींच्या बाजूने उभं राहून आपण विचार करायला लागतो. या दोघींच्या आजूबाजूच्या पत्रांनाही या दोघींच्या गोफात गुंतवायला लागतो. गौरी देशपांडे च कोणतंही पुस्तक घ्या, तिचं लिखाण डोक्यात शिरणे कठीण. अचानक कोणतं पात्रं कसं कथेत शिरेल नाही सांगू शकत नाही. आपण विचार करतो, काय हे अचानक? परंतु कथा जशी पुढे सरकत तेव्हा हा गोफ उलगडत जातो. कथेतले मला भावलेले काही परिच्छेद मी इथे देत आहे - "पण एकाएकी पोटातून वाटलं, की मुले किती आईबापांना चकवतात! अगदी अनाथाश्रमातच टाकून नाही दिले मुलांना, तर कसलेही दुष्ट आईबापसुद्धा एखाददुसरा तरी मायेचा कण आपल्या बरक्याश्या पोरावर फेकतातच. आणि ते सारे कण चोखून घेत मुले 'मोठी' होतात. आणि तिथेच तर सारा घोटाळा माजतो. थोर होऊन तोंडास तोंड देणाऱ्या, आपल्याइतक्या उं...

बारा कथा ~ वि. वा. शिरवाडकर

September 27, 2020

बारा कथा ~ वि. वा. शिरवाडकर विषयदृष्ट्या विचार करता; प्रेमभावना, सामाजिक परिस्थिती, व्यक्तिजिवन, कल्पकता प्रधान कथा, हलकी-फुलकी विनोदपर कथा असे विषय दृष्टीसमोर ठेवून या कथांचे संकलन केलेले दिसते. यातील प्रेमकथेतील नायिका या सामान्य घरातल्या, दुर्दैवी, दारिद्र्यात पिचणार्या, क्वचित अशिक्षित आहेत, परंतु त्यांच्या प्रेमाची जात उंच आहे. कुसुमाग्रज यांनी अगदी हळुवारपणे प्रेमकथांचे भावकाव्यांशी असलेले ऋणानुबंध दर्शविले आहेत. समाज जीवनातील परिवर्तनाचा व्यक्तिमनावर होणारा परिणाम दर्शवणारी, मनोविश्लेषण व वास्तव दर्शन यांचा मेळ साधून सामाजिक आशय प्रकट करणारी कथा, हा कुसुमाग्रज यांच्या कथांचा महत्वाचा भाग आहे. एका ठराविक रिंगणात कथा फिरवत न ठेवता कुसुमाग्रजांनी यांत आशय आणि अभिव्यक्ती या दोन्ही बाजूनी विविधता व नावीन्य आणले आहे. कुसुमाग्रजांची ही व्यक्तिचित्रणे निष्ठा मानणारे आणि जपणारे असामान्य माणसे आहेत, आणि यांत पुरुष पात्रांपेक्षा स्त्री पात्रेच अधिक वैशिष्ट्यपूर्ण आहेत, हे खास नमूद करावेसे वाटते. काव्यमय भाषाशैली हे कुसुमाग्रजांचे सामर्थ्य आहे. "स्त्रीत्व ...

Search This Blog

TechLife